สนจัดสวน นานาชาติ น่านิยม

ไม้จัดสวนที่นิยมใช้ในเมืองไทยมีมากมายหลายชนิดทั้งที่เป็น ไม้ดอก ไม้ประดับ หรือแม้แต่กลุ่มที่เป็นไม้ยืนต้นก็ถูกนำมาใช้งานอย่างแพร่หลาย

ขอเท้าความก่อนว่ามนุษย์รู้จักการปลูกพืชเพื่อการบริโภคมาตั้งแต่ก่อนประวัติศาสตร์ และเมื่อมนุษย์รู้จักอารยธรรมก็เริ่มเกิดวัฒนธรรมต่างๆ ขึ้นมา ไม่ว่าจะเป็นเรื่องอาหารการกิน การแต่งกาย หรือแม้แต่ที่อยู่อาศัย ซึ่งมาพร้อมกับการริเริ่มจัดสวนประดับบ้านให้สวยงามนั่นเอง

ระยะแรกๆ การจัดสวนตกแต่งบ้านเกิดขึ้นในกลุ่มของผู้มีฐานะทางสังคม อนึ่งเพื่อเป็นการแสดงถึงบารมีของเจ้าของบ้านด้วย ยิ่งมีการจัดแต่งสวนสวยงามและมีการใช้พันธุ์ไม้หายากราคาสูงจะยิ่งบ่งบอกสถานภาพทางการเงินและฐานะในสังคมได้มากเท่านั้น

จากนั้นวัฒนธรรมการประดับตกแต่งบ้านเรือนให้สวยงามก็ได้รับความนิยมอย่างแพร่หลายไปในทุกๆ สังคม แต่ก็ยังมีความเชื่อที่ว่าพันธุ์ไม้ที่นำมาปลูกต้องมีความเป็นสิริมงคลด้วย

เราเองก็มีความคุ้นเคยกับไม้ประดับมงคลของไทยมามากแล้ว วันนี้ทีมงานขอพาไปรู้จักไม้ประดับมงคลที่มีความเป็นสากลขึ้นมาอีกระดับหนึ่ง รับรองว่าพันธุ์ไม้ที่เรานำมาให้ชมวันนี้เป็นที่รู้จักของคนรักต้นไม้โดยเฉพาะนักเล่นบอนไซทั่วโลก

หนึ่งในสวนใหญ่ของเมืองไทยที่มีโอกาสได้เข้าไปถึงแหล่งผลิตไม้ประดับขนาดใหญ่ของโลกอย่างเมืองจีน ได้แก่ ร้านไม้ประดับนำเข้า กิม กวน ฮง บริหารงานโดย คุณนุช ญารัชนี สินใจ สาวไทยคนเก่งที่มีความพยายามอย่างมากที่จะนำพรรณไม้ประดับเหล่านี้มาป้อนตลาดจัดสวนเมืองไทย

สนพันธุ์แรกที่ทีมงานขอแนะนำเป็นพิเศษและเป็นไม้เด่นของ กิม กวน ฮง คือ “สนใบพาย” ทางสวนมีทั้งไซส์เล็ก ไซส์ใหญ่ หลากรูปทรง หลายสีลาให้เลือกซื้อหาไปจัดสวน ด้วยลักษณะเด่นคือ ลำต้นสง่างาม เปลือกไม้สวยแลดูเก่า ใบมีขนาดเล็กไม่ทิ้งใบจึงง่ายต่อการเก็บกวาดยามใบร่วง

ส่วนการดูแลรักษาก็ไม่ยากอาศัยว่ารดน้ำสม่ำเสมอ ดูแลดินให้โปร่งไว้ อย่าให้น้ำขัง ใส่ปุ๋ยเคมีและปุ๋ยคอกสลับกันไปเดือนละ 1-2 ครั้งก็พอ

สนใบพาย

อีกชนิดที่กำลังจะพูดถึงต่อไปนี้เป็นพันธุ์ไม้โบราณของด่างแดนเขา จึงมีการอนุรักษ์ไว้อย่างดีและเริ่มขยายพันธุ์เพราะจำนวนในธรรมชาติลดน้อยลง ได้แก่ สนใบสีฟ้า “สนเบบี้ บลู”

สนเบบี้ บลู นี้มีลักษณะเด่นที่ใบสีฟ้าสมชื่อ ลักษณะเป็นใบประกอบเหมือนขนสั้นๆ แข็งและแหลม คล้ายหนามแต่สั้นจึงไม่เป็นอันตราย นิยมปลูกเป็นไม้ประดับและใช้ประดับตกแต่งบ้านในวันคริสมาสต์ ว่าง่ายๆ คือ เจ้าต้นนี้แหล่ะที่ใช้เป็นสัญลักษณ์ของวันคริสมาสต์

ปัจจุบันนี้ สนเบบี้ บลู เป็นไม้หายากราคาสูง ผู้นำเข้าน้อยคนนักที่จะกล้าแบกรับความเสี่ยงนี้ เพราะไม้นำเข้าเหล่านี้ผู้ผลิตจะไม่เคลมสินค้าหากเกิดความเสียหายหลังจากจัดส่งถึงที่หมายแล้ว แต่คุณนุชก็ยืนยันที่จะนำ สนเบบี้ บลู เข้ามาให้คนรักการจัดสวนสมัยใหม่ได้ทดทองปลูกเลี้ยงกัน

แต่ยังดีที่ว่าสนเบบี้ บลู เป็นไม้เลี้ยงง่ายไม่ต่างไม้ตระกูลจากสนทั่วไป ดูแลเรื่องดินไม่ให้ขาดธาตุอาหารโดยการใส่ปุ๋ยอย่างสม่ำเสมอใช้ได้ทั้งปุ๋ยเคมีและปุ๋ยคอก คอยระวังอย่าให้ดินแน่นน้ำขัง ดินต้องร่วยซุยระบายน้ำดี

สนเบบี้ บลู

สนที่มีลักษณะใบหนามอีกสายพันธุ์หนึ่งที่น่าสนใจไม่แพ้กัน คือ “สนยุโรป” ต้นนี้ลักษณะใบเป็นหนามอย่างเห็นได้ชัด แต่ไม่ได้แหลมคมจนเป็นอันตรายจนเกินไป ใบสีเขียวสดใส สามารถนำมาปลูกได้หลายแบบทั้งยกรากโหย่งโชว์ลีลาเลื้อยของรากแบบไทรจีน หรือตัดให้เป็นทรงพุ่มกระชับแบบบอนไซก็ได้

เห็นหน้าตาสวยแปลก ไฮโซแบบนี้ เจ้าสนยุโรปก็เอาใจไม่ยากอย่างที่คิด เพราะสไตล์ไม้ที่ กิม กวน ฮง นำเข้ามาก็เลี้ยงง่ายตามเคย ดูแลดินให้ระบายน้ำดี รดน้ำสม่ำเสมอดูที่ความชื้นในดินเป็นสำคัญ ใส่ปุ๋ยเดือนละ 1-2 ครั้ง เหมือนไม้จัดสวนทั่วๆ ไป

สนยุโรป

สนอีกชนิดที่คนในวงการบอนไซรู้จักดี คือ “สนดำญี่ปุ่น” เป็นสนโบราณหรือสนสองใบ หรือสนสามใบ ที่พบตามภูเขาสูงในประเทศไทย เช่น ภูกระดึง จ.เลย เป็นต้น

ทว่าสนชนิดนี้ขยายพันธุ์ค่อนข้างยาก อัตราการงอกน้อย เพราะต้องอาศัยการอุณหภูมิเย็นจัดน้อยกว่า 0 องศาเซลเซียส ในการฟักตัวก่อนงอก ดังนั้นสนชนิดนี้จึงพบมากในแถบประเทศเอเชียที่อากาศหนาวเย็นจัดอย่าง จีน ญี่ปุ่น ดังนั้นการสร้างบอนไซของญี่ปุ่นจึงมีการนำสนดำมาสร้างและได้รับความนิยมในกลุ่มนักเล่นบอนไซทั่วโลก

ปัจจุบันสนดำญี่ปุ่นไม่ได้จำกัดอยู่ในเฉพาะกลุ่มบอนไซอีกต่อไป แต่ถูกนำมาใช้ในงานจัดสวนมากขึ้น เนื่องจากมีลำต้นสูงโปร่งดูสง่างาม ใบเล็กเป็นฝอยเมื่อนำมาจัดสวนแล้วทำให้บ้านโปร่งไม่มืดทึบ

ส่วนการดูแลรักษาไม่ยากอย่างที่คิด เน้นว่า ดินโปร่ง น้ำถึง ปุ๋ยถึง ก็เพียงพอ เพราะในธรรมชาติพันธุ์ไม้ชนิดนี้เกิดตามภูเขาหินจึงได้สารอาหารจากธรรมชาติเป็นหลัก แม้จะไม่มากแต่ก็มีอยู่ตลอดนั่นเอง

สนดำญี่ปุ่น

สนชนิดสุดท้ายที่จะขอแนะนำในวันนี้ คือ “สนทะเลอินโดนีเซีย” ที่มีลักษณะคล้ายกับสนประดิพัทธ์ เมื่อกิ่งยังเล็กจะอ่อนและเหนียวจึงสามารถนำมาดัดให้เป็นรูปทรงต่างๆ ได้ง่าย แต่เมื่อกิ่งแก่แล้วจะกลายเป็นไม้เนื้อแข็งถึงขนาดนำไปสร้างบ้านเรือนได้เลยทีเดียว

ลักษณะใบของสนทะเลอินโดนีเซีย คือ ใบเป็นฝอยเล็กพลิ้วลู่ลม แต่เมื่อนำมาดัดเป็นไม้จัดสวนแล้วจะตัดแต่งให้ช่อใบออกเป็นพุ่มกลมดูแปลกตาสวยงามไปอีกแบบ

ที่สำคัญสนชนิดนี้เลี้ยงง่ายอีกเช่นเคย เพียงดูแลดินให้ระบายน้ำดี รดน้ำสม่ำเสมอดูที่ความชื้นในดิน ใส่ปุ๋ยเดือนละ 1-2 ครั้ง เหมือนไม้จัดสวนทั่วๆ ไป เพราะไม้จัดสวนทุกสายพันธุ์ที่ กิม กวน ฮง นำเข้ามาต้องผ่านการเทสแล้วว่าปลูกเลี้ยงได้ง่ายในสภาพภูมิอากาศและสภาพภูมิประเทศของเมืองไทย